آبانگان (چهارمِ آبانماه یا دهمِ آبانماه به گاهشمار ایران باستان) یکی از جشنهای ایرانی است که در ستایش و نیایش ایزدبانو آناهید که ایزد آبهای روان بوده است، برگزار میشدهاست.
زمان برگزاری این جشن در آبان، روز دهم آبان بودهاست.
زرتشتیان برپایهی گاهشمار خود در روز آبان از ماه آبان جشن آبانگان را که از جشنهای ماهیانه است، برپا میدارند. واژه ی آبان به چَم(:معنی) آبها است. پاسداری و تمیز نگهداشتن آبها و ارج گذاشتن به آب از سوی ایرانیان را تاریخپژوهان بسیاری ثبت کردهاند. نماد مادی خورداد امشاسپند (که به چم کمال و رسایی است) آب است.
پیش از اشوزرتشت اردویسورآناهیت، آناهیتا یا ناهید ستایش میشد و ناهید نیایشگاههای ویژهی خود را داشته است. این نیایشگاهها در نزدیکی رودخانه یا چشمهای ساخته میشد. اردویسور آناهیت همانند بسیاری از خدایان پیش از اشوزرتشت، پس از اشوزرتشت جایگاه ایزدی پیدا کرد. آب در جایجای اوستا ستوده شده است؛ هفتنیشت، آبزور و آبانیشت از اوستاهایی هستند که در آنها آب ستوده شده است. در اوستا اردویسور آناهیت ایزد نگهبان آبها است.
آبانیشت پنجمین یشت و یکی از طولانیترین و قدیمیترین یشتهاست که به ستایش اردویسور آناهیت اختصاص دارد. او مقدسی است که جانافزاست، فزایندهی ثروت و فزایندهی مملکت است. در این یشت چهرههای بسیاری معرفی شدهاند، به رودها و دریاها اشاره شده و حتا کروی بودن کرهی زمین در آن آمده است.
جشن آبانگان فرخنده باد

۰۴ آبان